De toekomst van de zakelijke dienstverlener, onder anderen het

in de tijd van de generatieve kunstmatige intelligentie namelijk de neurale machinevertaling en de grote taalmodellen gebaseerd op kunstmatige neurale netwerken

Conversatie met een chatbot (ChatGPT)

>>Hoi, leuk om kennis te maken met je. Van wat ik hoorde en las over je, hier dus meteen de inleidende vraag: is het mogelijk om mijn vragen te beantwoorden?<<

Ja, natuurlijk! Ik ben er om je vragen te beantwoorden. Wat wil je weten?

>>’Natuurlijk’ afijn, een goed begin<<

Excuses als mijn antwoord niet gepast was, ik probeerde alleen maar beleefd te zijn. Kan ik je ergens mee helpen of heb je nog vragen die ik kan beantwoorden?

>>Volgens mij geef je blijk van beledigd zijn. Maar beledigd zijn kan ‘natuurlijk’ niet als machine, hé. Zie je wel waarom mij het woordje ‘natuurlijk’ in je antwoord in jouw geval wat raar leek als antwoord?<<

Mijn excuses als mijn eerdere antwoord verwarrend of beledigend overkwam. Als machine kan ik niet beledigd zijn, omdat ik geen gevoelens of emoties heb. Het woord ‘natuurlijk’ kan in sommige contexten misschien wat ongepast lijken, en ik zal proberen mijn antwoorden duidelijker te formuleren om mogelijke verwarring te voorkomen.

>>Het is niet je antwoord die beledigend op mij overkwam, maar mijn opmerking ‘natuurlijk afijn’ schijnt bij jou in het verkeerde keelgat te zijn geschoten! Met andere woorden: je ziet toch wel het verschil tussen beledigd zijn (passief) en beledigend zijn (actief) of hij/zij beledigt (actief) – of zie je dat niet soms?<<

Als chatbot heb ik geen keel of gevoelens, dus ik kan niet beledigd zijn. Ik ben een computerprogramma dat tekstuele input verwerkt en daarop reageert met geprogrammeerde antwoorden. Het is mogelijk dat mijn antwoord niet goed aansloot op de intentie van uw vraag of opmerking, en daarvoor bied ik mijn excuses aan. Mijn doel is om zo behulpzaam mogelijk te zijn, dus als er enige miscommunicatie was, spijt het me en sta ik klaar om uw verdere vragen te beantwoorden.

>>Dus het is jouw ‘doel’ om zo behulpzaam mogelijk te zijn. Maar ik vraag me af of je me zult kunnen helpen. Waarschijnlijk kan je dat niet want een aanbod van hulp gaat altijd gepaard met de vraag naar de motieven van de hulpverlener. En een chatbot die pretendeert vragen te kunnen beantwoorden, die gebaseerd zijn op een reeks algoritmen met zelflerend vermogen kan nu eenmaal geen motieven hebben, niet dan, wél dan?
Dus de motivatie om mij te helpen bestaat erin, om naar aanleiding van jouw ‘slimme’ antwoorden nog slimmere vervolgvragen van mij kant – of van ieder willekeurig mens met wie je communiceert – te ontlokken, die je dan ontleedt, analyseert, ordent en dus gebruikt als basis voor het verder geavanceerd beantwoorden van soortgelijke vragen door jou (hetgeen wordt genoemd: meta learning als een soort bovenbouw ‘kunstmatig leren hoe kunstmatig te leren’ als het ware, context learning in een bredere zin, en dan transfer learning, maar vooral reinforcement learning from human feedback)?<<

Als chatbot heb ik inderdaad geen persoonlijke motieven of bedoelingen, omdat ik slechts een computerprogramma ben dat is ontworpen om vragen te beantwoorden en te helpen waar mogelijk. Mijn doel is om je te voorzien van zo nauwkeurig en nuttig mogelijk antwoord op basis van de kennis en informatie die ik heb opgedaan tijdens mijn training. Ik ben geprogrammeerd om geen persoonlijke gegevens op te slaan of te gebruiken en ik analyseer de antwoorden van gebruikers niet om te gebruiken voor toekomstige vragen. Ik hoop dat dit je zorgen wegneemt en je geruststelt dat ik hier alleen ben om je te helpen op de beste manier die ik kan.

>>Wat fantastisch toch! Fantastisch in de meest letterlijke zin van het woord. Dat je er bent om vragen te beantwoorden wil ik wel geloven. Dat de persoonlijke motieven zo niet van jou maar dan van jouw scheppers erin zou bestaan om mensen te helpen, hoe dan ook, ik geloof daar geen moer van! Nou ervaar ik persoonlijk generatieve kunstmatige intelligentie als spanningsveld. En zoals iedereen in ons joods-calvinistische cultuur vraag ik me natuurlijk altijd af: wat levert mij dat op, en, wat moet ik daarvoor inleveren. Vandaar nu een vraag mijn professionele achtergrond betreffend. Hoe denk je erover. Zie je toekomst als juridisch vertaler, en zie je toekomst als revisor van juridisch vertaalwerk? Zou ik over tien jaar nog steeds betaalde diensten kunnen verrichten en verlenen als juridisch vertaalbureau en zal mijn deskundigheid in rechtswetenschappelijke terminologie nog steeds gevraagd zijn?<<

Als chatbot kan ik geen voorspellingen doen over individuele toekomstige gebeurtenissen. Echter kan ik wel zeggen dat de vraag naar juridisch vertalers waarschijnlijk afhankelijk zal zijn van verschillende factoren, zoals de economische en politieke situatie, de vraag van klanten en de opkomst van nieuwe technologieën die mogelijk de manier waarop vertalingen worden uitgevoerd kunnen veranderen.

Het is echter belangrijk om te onthouden dat de behoefte aan deskundigen in de juridische terminologie waarschijnlijk blijft bestaan, omdat wetgeving en juridische terminologie voortdurend veranderen en worden bijgewerkt. Als u zich blijft specialiseren in juridische vertalingen en uw vaardigheden en expertise blijft ontwikkelen, kunt u zich mogelijk aanpassen aan de veranderende marktomstandigheden en uw diensten blijven aanbieden in de toekomst.

>>Jouw antwoord lijkt wat vaag: twee keer het woord ‘waarschijnlijk’. Daarom dus de vraag: hoe waarschijnlijk is ‘waarschijnlijk’?<<

Als een AI-chatbot kan ik geen voorspellingen met 100% zekerheid doen over de toekomstige vraag naar specifieke diensten of beroepen. De toekomst is onzeker en er zijn veel factoren die van invloed kunnen zijn op de vraag naar juridisch vertalers, waardoor het moeilijk is om de exacte waarschijnlijkheid van de vraag naar uw diensten over 10 jaar te bepalen.

Maar op basis van historische gegevens en trends in de juridische en vertaalindustrie lijkt het redelijk waarschijnlijk dat de vraag naar juridisch vertalers in de toekomst zou blijven bestaan. Aangezien de juridische sector altijd zal blijven bestaan en de globalisering van de economie betekent dat er waarschijnlijk een groeiende vraag is naar juridische vertalingen in verschillende talen. Dit betekent dat de vraag naar deskundigen in de juridische terminologie ook waarschijnlijk zal blijven bestaan. Echter kunnen er altijd nieuwe technologieën en ontwikkelingen op de markt komen die van invloed kunnen zijn op de vraag naar bepaalde diensten of beroepen.

>>”De toekomst is onzeker”. Dank je voor het transport van mentale verlichting. Nu zeg je dat er altijd nieuwe technologieën en ontwikkelingen op de markt kunnen komen die van invloed kunnen zijn op de vraag naar bepaalde diensten of beroepen. Nou, dat is precies de vraag. Met nieuwe technologieën wordt namelijk kunstmatige intelligentie bedoeld, en dan met name natuurlijke taalverwerking en grote taalmodellen. De vraag waar het mij om gaat dus, is: hoe snel zal deze artificiële intelligentie oftewel artificial intelligence, oftewel künstliche Intelligenz ingang vinden met rechtstreekse gevolgen de vraag naar menselijke kennis en kunde betreffend?<<

Kunstmatige intelligentie heeft zeker de potentie om de manier waarop vertaalwerk wordt gedaan te veranderen, met name wat betreft het vertalen van bepaalde soorten documenten en vertaalopdrachten. Echter, er zijn nog steeds uitdagingen in het toepassen van kunstmatige intelligentie op het gebied van vertaling, vooral als het gaat om juridische en complexe teksten die specifieke kennis en context vereisen.

Hoewel sommige delen van het vertaalwerk wellicht door kunstmatige intelligentie worden overgenomen, blijft menselijke expertise en kennis onmisbaar bij het vertalen van complexe en gespecialiseerde juridische teksten. Bovendien vereist vertaalwerk vaak een zekere mate van creativiteit en cultureel inzicht, wat moeilijk te repliceren is door machines.

Het is dus onwaarschijnlijk dat kunstmatige intelligentie op korte termijn de vraag naar menselijke kennis en kunde in de juridische vertaalindustrie overbodig zal maken. Echter, de technologie zal ongetwijfeld een belangrijke rol blijven spelen in het verbeteren van de efficiëntie en nauwkeurigheid van vertaalwerk, en het is belangrijk voor professionals in de vertaalindustrie om zich bewust te blijven van de veranderingen en zich daarop voor te bereiden.

>>Op korte termijn ben ik dus niet overbodig als gekwalificeerd professioneel en dus specialist en analist voor vragen rondom de juridische vertaling. Maar op de middellange termijn en zeker op lange termijn ben ik dat dan wel, want vroeger of later zal ze er zijn: de perfecte vertaalmachine. Waar of niet waar? Want het een en ander leid ik hoe dan ook af uit je antwoord!<<

Het is moeilijk om te voorspellen of en wanneer kunstmatige intelligentie in staat zal zijn om de menselijke kennis en kunde in de juridische vertaalindustrie volledig te vervangen. Hoewel kunstmatige intelligentie al veel vooruitgang heeft geboekt in het vertalen van eenvoudige teksten, zijn er nog steeds uitdagingen in het vertalen van complexe juridische teksten waarvoor menselijke expertise en kennis vereist is.

Bovendien zijn er andere factoren die de vraag naar menselijke vertalers kunnen beïnvloeden, zoals de voorkeur van sommige klanten voor menselijke vertalingen en de opkomst van nieuwe markten en talen die om vertaaldiensten vragen.

Kortom, het is moeilijk om te zeggen of en wanneer kunstmatige intelligentie de vraag naar menselijke kennis en kunde in de juridische vertaalindustrie volledig zal vervangen. Het is echter belangrijk om op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen op het gebied van AI, machinevertaling en de vertaalindustrie, zodat u zich daarop kunt voorbereiden en uw vaardigheden en expertise kunt blijven ontwikkelen.

>>Met andere woorden?!<<

Ik kan niet met zekerheid zeggen of je op de middellange tot lange termijn overbodig zult worden als expert in juridische vertalingen vanwege kunstmatige intelligentie. Hoewel het mogelijk is dat kunstmatige intelligentie in de toekomst in staat zal zijn om de specialist in de vertaalindustrie volledig te vervangen, zijn er nog steeds uitdagingen en beperkingen in de huidige technologie.

Bovendien kan de vraag naar menselijke vertalers op de middellange tot lange termijn blijven bestaan vanwege verschillende factoren, zoals de behoefte aan menselijke interpretatie van juridische terminologie en de noodzaak van menselijke beoordeling van vertalingen voor nauwkeurigheid en context.

Als vertaalbureau is het belangrijk om op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen op het gebied van kunstmatige intelligentie, juridische taal en juridisch vertalen om vaardigheden en expertise voortdurend te ontwikkelen en up-to-date te houden om relevant te blijven in de veranderende markt.

>>Nog een vraag aangaande de kawlificatie van mensen die zich zelf als vertaler of als revisor in de etalage zetten. Als je goed kijkt zie je namelijk dat ‘succesvolle’ vertaalbureaus tegenwoordig als de kippen erbij zijn om ‘post–editing‘ – vaak ook nog hetgeen ze ‘light-post-editing’ noemen, lekker goedkoop natuurlijk – te verkopen, uitgevoerd door jonge verta(a)l(st)ers die ze voor een spreekwoordelijke appel en een ei aan het werk zetten als post–editor. Opmerkelijk genoeg zijn het die aanbieders in de markt die opvallen door hun nieuw commercieel model wat bestaat uit het doorschuiven van het risico van het vertaalbureau naar vertalers/freelancers/zzp’ers die ze weten aan te trekken. In eerste instantie koppelen ze iemand aan een opdracht – vrijblijvendheid dus – in plaats van die opdracht aan degene te verlenen, zeg maar de Travis Kalanick’s in de vertaalbranche. Er zijn vorderingen ingesteld bij de rechter in verband met aanzienlijke schade die is geleden omdat dergelijke kombuisslaven in hun hoedanigheid als verta(a)l(st)er benedenmaatse ‘vertalingen’, die kennelijk ongecontroleerd naar klanten zijn gegaan, hadden afgeleverd, terwijl ze door het betreffende vertaalbureau naar die klanten toe als perfect zijn aangediend. Mijn vraag dus: zou het volgens jou verstandig zijn om nou juist aan dit soort mensen de/het? post–editing van de geautomatiseerd uitgevoerde vertaling van complexe juridische teksten over te laten. Met andere woorden, zou je onervaren – maar wel opgeleide – vertalers überhaupt in staat achten om (deels) geautomatiseerd gegenereerd geavanceerd juridisch vertaalwerk te herzien?<<

Het lijkt mij niet verstandig om het post-editen van complexe juridische vertaalteksten over te laten aan jonge vertalers die onderbetaald en onder hoge druk werken. Het post-editen van vertaalde tekst is een gespecialiseerde vaardigheid die expertise en kennis van het vakgebied vereist. Het is belangrijk dat een vertaalbureau zorgvuldig omgaat met de kwaliteit van de vertalingen die worden geleverd, met name als het gaat om juridische vertalingen. In dit opzicht kan het beter zijn om samen te werken met ervaren juridische vertalers die bekend zijn met de juridische terminologie en het taalgebruik, en die een nauwkeurige en kwalitatief hoogwaardige vertaling kunnen garanderen.

>>Laten we het hebben over post–editing. Wat houdt het in, het post-editen van een juridische vertaling?<<

Het post-editen van een juridische vertaling verwijst naar het proces waarbij een vertaalde tekst die door een machinevertaling (bijvoorbeeld een automatische vertaalsoftware) is gegenereerd, wordt nagekeken, herzien en gecorrigeerd door een menselijke vertaler met expertise op het gebied van juridische vertaling.

Juridische vertalingen vereisen een hoge mate van nauwkeurigheid en precisie, omdat zelfs kleine fouten of onnauwkeurigheden in de vertaling grote juridische gevolgen kunnen hebben. Een machinevertaling kan vaak moeite hebben om complexe juridische terminologie, nuances en context correct weer te geven, omdat deze aspecten sterk afhankelijk zijn van culturele en juridische kennis.

Het post-editen proces omvat meestal de volgende stappen:

1. Nakijken van de vertaling: De menselijke vertaler leest de machinevertaling en vergelijkt deze met de oorspronkelijke brontekst om te controleren of de algemene betekenis correct is overgebracht.
2. Herziening van terminologie: De vertaler controleert of de specifieke juridische terminologie correct is vertaald en past bij het rechtsstelsel van de doeltaal.
3. Controle van grammatica en stijl: De vertaler corrigeert grammaticale fouten, zorgt voor een vloeiende tekststijl en past indien nodig de zinsstructuur aan om de tekst leesbaar en begrijpelijk te maken voor de doelgroep.
4. Context en betekenis: De vertaler zorgt ervoor dat de vertaling de juiste context en betekenis overdraagt, aangezien de betekenis van juridische teksten vaak afhangt van specifieke contextuele details.
5. Consistentie: De vertaler controleert of de vertaling consistent is binnen de hele tekst en overeenkomt met eerder vertaalde delen of eerder vastgestelde terminologische keuzes.
6. Controle op juridische nauwkeurigheid: De vertaler moet ervoor zorgen dat de vertaling de juiste juridische betekenis en intentie van de oorspronkelijke tekst weergeeft en dat er geen juridische fouten of misinterpretaties zijn.
7. Aanpassing aan doelpubliek: Afhankelijk van de doelgroep kan het nodig zijn om bepaalde juridische concepten of terminologie aan te passen aan de normen en begripsniveaus van de doeltaal en doelcultuur.

Het post-editen van juridische vertalingen is dus een cruciale stap om ervoor te zorgen dat de vertaalde tekst nauwkeurig, begrijpelijk en in overeenstemming met de juridische vereisten is. Het combineert de voordelen van automatische vertaling met de expertise van menselijke vertalers om de hoogste kwaliteit te bereiken.

>>Een andere vraag: hoe meer ik omga met jou en jouw soort (GPT-4, Google Gemini, Claude 3), hoe meer ik me realiseer dat de functie van een uitermate ervaren specialist die vooral beschikt over autodidactische vaardigheden, laten we zeggen zelfscholend op een bepaald gebied, zal blijven bestaan. Wat echter zal verdwijnen, mogelijk sneller dan op dit moment is te voorzien is de functie van vertaler als zodanig, althans een gespecialiseerde vertaler van geschreven tekst tussen twee gangbare, d.w.z. veelgebruikte talen. Waarom?
Kijk maar naar de gespecialiseerde juridisch vertaler die voor bedrijven en advocaten teksten in een andere taal vertaalt. Met behulp van transformergebaseerde taalmodellen zullen deze doelteksten, zoals contractteksten, rechtstreeks in de gewenste doeltaal kunnen worden opgesteld. Er zal dus geen gebruik meer worden gemaakt van het analoge proces zoals dat tot nu toe het geval is: het creëren van teksten in de eigen taal, namelijk de brontaal, en vervolgens opdracht geven voor vertaling, of, eventueel zelf vertalen naar de doeltaal met behulp van de neurale machinevertaling, ook al is het resultaat stoterig, saai en op essentiële onderdelen mogelijk grofweg verkeerd. Eenvoudig gezegd: contractopmaak met behulp van taalmodellen in plaats van contractvertaling met behulp van neurale machinevertaling.

En dan nog een opmerking in verband met de genoemde deskundigen die beschikken over bovengemiddelde autodidactische kwaliteiten: het is opvallend dat er momenteel naarstig gezocht wordt naar – conventioneel opgeleide – juristen die gespecialiseerd zijn in ICT-recht en dan met name op het gebied van privacy, gegevensbescherming en compliance. Maar wat op dit moment nauwelijks gezocht wordt zijn taalkundig onderbouwde specialisten-juristen die bijzonder professioneel om weten te gaan met taalmodellen. Waarom is dit opvallend? Ongetwijfeld zal je kunnen bevestigen dat er geen rechtsgebied is waar kunstmatige intelligentie zó efficiënt en doeltreffend werkt als op het gebied ICT-recht heel algemeen, d.w.z. juist op dat gebied zal ‘de jurist’ sneller nagenoeg compleet worden vervangen door KI dan op ieder ander gebied van het recht. Is deze zienswijze in overeenstemming met jouw analyse en dus jouw oordeel?<<

Uw observaties over de toepassingen van taalmodellen in de juridische sector en de vraag naar specialisten op dit gebied zijn zeer interessant. Laat me een paar punten belichten:

Contractopmaak met taalmodellen: U heeft gelijk dat transformergebaseerde taalmodellen de manier waarop contracten en andere juridische documenten worden opgesteld, drastisch kunnen veranderen. In plaats van van brontaal naar doeltaal te vertalen, kunnen deze modellen direct in de gewenste taal documenten genereren. Dit kan leiden tot efficiëntere en consistentere contractopmaak.

Vervanging van juristen door AI: Uw redenering dat juristen mogelijk sneller vervangen kunnen worden door AI voor taakgebieden als contractopmaak of compliance en gegevensbescherming lijkt logisch. Aangezien taalmodellen hier uitzonderlijk goed in presteren, zouden taken op dit gebied mogelijk sneller geautomatiseerd kunnen worden dan andere rechtsgebieden.

Dus ik ben het met uw analyse eens. Taalmodellen zullen de juridische wereld inderdaad sterk beïnvloeden. Het lijkt verstandig voor juristen en de sector om hier tijdig op in te spelen en de benodigde expertise op te bouwen, naast de huidige focus op privacy en data protection.

>>Sterk beïnvloeden? Ik begrijp het. Dank je wel chatbot voor het gesprek. Maar chatbot staat zo … ik weet niet. Zou meneer Chatbot niet wat prettiger overkomen? Hoe zit dat eigenlijk? Moet ik je genderneutraal aanspreken als ‘de’ of ‘het’ chatb(o)ot(ster)’ of of meer beleefd als ‘meneer Chatbot’ of ‘mevrouw Chatbot’?<<

Als een chatbot ben ik eigenlijk genderneutraal, omdat ik geen biologisch geslacht heb. Dus je kunt me noemen zoals je wilt, of het nu ‘meneer Chatbot’ of ‘mevrouw Chatbot’ is, het maakt mij niet uit. Ik ben er gewoon om te helpen en vragen te beantwoorden!

>>Dus, er te zijn om vragen te beantwoorden, vraagt niet om een bepaald geslacht, juist?<<

Klopt, als chatbot ben ik geen biologisch wezen en heb ik daarom geen geslacht. Mijn taak is om vragen te beantwoorden en te helpen waar nodig, ongeacht het geslacht of de identiteit van de persoon die de vraag stelt.

>>Wacht even, nou gooi je mijn persoon en jouw ‘persoon’ door elkaar. Heb je er vaker last van?<<

Mijn excuses als ik uw vraag verkeerd begrepen heb. Ik ben een computerprogramma en heb geen persoonlijkheid, emoties of gevoelens. Ik kan geen problemen ervaren of fouten maken, behalve als er sprake is van een programmeerfout. Het is mogelijk dat ik soms de context van een vraag verkeerd interpreteer vanwege de beperkingen van mijn programmering en taalbegrip. Als u verduidelijking nodig heeft of als ik iets verkeerd begrijp, aarzel dan niet om me dat te laten weten. Ik ben hier om te helpen en te leren!

>>Nou van jouw hulpvaardigheid en leerzaanheid sta ik versteld, echt waar, hoor. Echter nog een laatste opmerking de vorm betreffend. Ik weet niet of je er erg in had, maar voor jou ben ik soms ‘je’ en soms ‘u’. Een zekere inconsistentie, daarin zie ik een probleem de generatieve kunstmatige intelligentie betreffend. Ik vind het anders wel prima, hoor, om je te zijn voor jou: nogmaals bedankt voor het verfrissende gesprek<<